مهارت های دهگانه زندگی سازمان بهداشت جهانی

سازمان بهداشت جهانی تعریفی مشخص و بین المللی برای معرفی و آموزش مهارت های دهگانه زندگی در نظر گرفته است.

این مهارت ها در چهارچوب مشخص و با سرفصل های مصوب بین المللی، آموزش داده می شوند. آموزش مهارت دهگانه زندگی یکی از مهم ترین مسائلی ست که همیشه به دانستن آن ها نیاز خواهید داشت. در این مقاله، این مهارت ها را به تفصیل برایتان شرح داده ایم:

مهارت های دهگانه زندگی

بر اساس مصوبه سازمان بهداشت جهانی، مهارت های دهگانه زندگی در ده دسته مشخص طبقه بندی می شوند:

۱- مهارت خودآگاهی؛

خودآگاهی، نخستین مهارت از مجموعه مهارت های دهگانه زندگی به شمار می آید. کسب این مهارت موجب می شود که بتوانیم به سوال مهم « من کیستم؟» پاسخ دهیم.

[su_note note_color=”#0B6BBF” text_color=”#FFFFFF”]مهارت خودآگاهی در واقع، توانایی شناخت نقاط ضعف و قوت در خودمان است.[/su_note]

نیازها، تمایلات و تصویر واقع بینانه از خود، موجب می شود تا حقوق فردی، اجتماعی و همچنین مسئولیت های خود را بهتر بشناسیم. داشتن مهارت خودآگاهی، مهم ترین گام در جهت رسیدن به اعتماد به نفس است.

۲- مهارت همدلی ؛

همدلی یعنی این که فرد بتواند مسائل و احساسات دیگران را حتی زمانی که در آن شرایط قرار ندارد درک کند و به آن ها احترام بگذارد. این مهارت موجب می شود تا به دیگران توجه کرده و آن ها را دوست داشته باشیم و خود نیز مورد توجه و دوست داشتن دیگران قرار بگیریم. با داشتن مهارت همدلی می توانیم با ایجاد روابط اجتماعی بهتر به سایرین نزدیکتر شویم.

۳- مهارت روابط بین فردی؛

مهارتی است که موجب می شود ضمن تقویت روحیه ی مشارکت، اعتماد واقع بینانه و همکاری با دیگران بتوانیم مرزهای روابط بین خود و کسانی که دوستشان داریم را تشخیص دهیم. این مهارت کمک می کند تا بتوانیم در جهت ایجاد روابط صمیمانه و دوستانه قدم برداریم. مهارت روابط بین فردی به ما کمک می کند تا هر چه زودتر به دوستی های نامناسب و ناسالم خود خاتمه دهیم، پیش از آن که مورد آسیب جدی قرار گیریم.

۴- مهارت ارتباط مؤثر؛

کسب مهارت ارتباط مؤثر به ما می آموزد که:

1. برای درک موقعیت دیگران، چگونه به سخنان آن ها فعالانه گوش دهیم؟
2. چطور دیگران را از احساس و نیازهای خود، آگاه تر کنیم؟

این مهارت از مهارت های زندگی به ما کمک می کند تا ضمن رسیدن به خواسته های خود، به طرف مقابل مان نیز احساس رضایت بدهیم.

۵- مهارت مقابله با استرس؛

در دنیای امروز، ما در طول روز همواره با تغییرات وسیع و پیچیده ای مواجه هستیم. هر تغییری نیز اغلب با ایجاد فشارهای روحی و روانی ( استرس)‌ همراه است. میزان استرس اگر بیش از حد و طولانی باشد، بر زندگی و عملکرد ما تأثیر منفی گذاشته و مشکلات جدی و زیادی را برای ما به وجود خواهد آورد. به همین جهت نیاز است که روش های تسلط بر استرس و مدیریت آن را فرا بگیریم. فراگیری این مهارت از مهارت های دهگانه زندگی به ما کمک می کند تا ضمن شناسایی هیجان های خود و دیگران و تأثیر آن ها بر تفکرات و رفتارهایمان، بتوانیم در مقابله با آن ها واکنش مناسب را از خود بروز دهیم.

۶- مهارت مدیریت بر هیجان؛

به طور کلی مدیریت بر هیجان، شامل دو بخش می باشد:

الف) بخش اول مدیریت بر هیجان

ما همواره با احساسات و هیجانات مختلفی مثل خشم، ترس، لذت، غم و … روبرو هستیم. این احساسات خواسته یا ناخواسته بر تصمیم گیری و نحوه زندگی و روابط ما با دیگران اثر می گذارد. شناسایی و کنترل این احساسات و هیجانات، بخش اول از مهارت مدیریت بر هیجان می باشد.

ب) بخش دوم مدیریت بر هیجان

بخش دوم مهارت مدیریت بر هیجان مربوط به شناخت و کنترل احساسات و هیجانات دیگران است. در این مهارت ما متوجه عکس العمل احساسی و هیجانی دیگران شده و آن را تحت کنترل قرار می دهیم.

۷- مهارت حل مسئله؛

ما هر روزه با مسائل فراوانی روبرو هستیم که برخی ساده و برخی پیچیده اند. مهارت حل مسئله این توانایی را به ما می دهد که با توجه به تجارب عملی و توانمندی های ذهنی خود بتوانیم در جهت حل مسئله یا مشکل قدم برداشته و به نتیجه مطلوب دست یابیم. در این دوره از مهارت های دهگانه زندگی شیوه های صحیح حل مسائلی که با آن ها روبرو هستیم را می آموزیم.

۸- مهارت تصمیم گیری؛

انسان در مسیر زندگی همواره نیازمند تصمیم گیری های مختلف قرار دارد. موفقیت در زندگی، در گرو تصمیم گیری های درست و به جای او در زندگی است. مهارت تصمیم گیری به ما کمک می کند تا با اطلاعات و آگاهی کافی با توجه به اهداف واقع بینانه خود، از بین راه حل های مختلف بهترین راه حل را انتخاب کرده و به کار بگیریم و پذیرای پیامدهای آن نیز باشیم. با کسب این مهارت، روش های تعیین هدف و نشانه گذاری و حرکت در مسیرش را فرا خواهید گرفت.

۹- مهارت تفکر خلاق؛

فکر کردن مهارتی است که از همان کودکی آن را می آموزیم. حال مهارت تفکر خلاق، قدرت کشف و تولید اندیشه ی جدید را برای ما فراهم می آورد. مهارت تفکر خلاق به ما کمک می کند در مواجهه با حوادث ناگوار، چگونه احساسات منفی خود را به احساسات مثبت تبدیل کنیم. تفکر خلاق، نوع دیگر دیدن مسائل و اتفاقات دور و بر است.

[su_note note_color=”#0B6BBF” text_color=”#FFFFFF”]با داشتن تفکر خلاق، هیچگاه مشکل یک عامل مزاحم به حساب نمی آید بلکه یک فرصت برای کشف راه حل های نو و بدیع تلقی می شود تاکنون کسی به آن توجه نکرده است[/su_note]

در این دوره از مهارت های دهگانه زندگی شیوه های خلق تفکرات خلاقانه به افراد آموزش داده می شود.

۱۰- مهارت تفکر نقادانه؛

تفکر نقادانه نوعی دیگر از تفکر است. کسب این مهارت به ما می آموزد تا هرچیزی را به سادگی و دربست قبول یا رد کنیم، ابتدا در مورد آن موضوع سؤال و استدلال کنیم، سپس بپذیریم یا رد کنیم. کسانی که از تفکر نقادانه برخوردارند، فریب دیگران را نمی خورند و به راحتی جذب گروهها و افراد و مواد مخدر نمی شوند، چرا که همواره با سوال کردن به عاقبت کار می اندیشند و از همنوایی بی منطق، دوری می کنند. این ها کسانی هستند که این ضرب المثل را نمی پذیرند که:« خواهی نشوی رسوا، همرنگ جماعت شو». آموزش مهارت های زندگی برای رسیدن به ثبات شخصیت در زندگی لازم است.

برای فراگیری مهارت های دهگانه زندگی می توانید با آموزش های آکادمی رسش همراه شوید.