تصمیم گیری یکی از مهم ترین مهارت های زندگی است که لازم است کسب نموده و در مراحل مختلف به کار گیریم.
تصمیم گیری فرآیند انتخاب یک شیوه عمل، از میان اعمال متنوع است.
این فرآیند شامل استفاده از چیزهایی است که در دست دارید ( یا می توانید به دست بیاورید) برای رسیدن به آنچه که می خواهید.
در واقع اگر شما تنها یک انتخاب ممکن در اختیار داشته باشید با فرآیند تصمیم گیری روبرو نیستید؛ هرچند حتی اگر در چنین شرایطی با دو گزینه عملی کردن یا نکردن یک راه حل مواجه باشید و باید یکی از آنها را انتخاب کنید، در واقع در حال تصمیم گیری هستید.
گرچه بسیاری از تصمیمات بر حسب عادت گرفته می شوند و عملاً فرد با مشکل انتخاب از میان گزینه های متعدد روبرو نیست، اما در هر حال هر موقعیتی که شامل سنجش دو یا چند گزینه برای عمل و انتخاب یکی از آنها باشد، نوعی تصمیم گیری به حساب می آید.
برخی افراد حتی قادر به برطرف کردن مسائل روزمره خود نیستند و وقتی در موقعیتی قرار می گیرند که مستلزم تصمیم گیری است، دچار پریشانی، دستپاچگی و ناراحتی می شوند.
در مقابل این گروه، افراد دیگری نیز وجود دارند که نه تنها در این گونه موقعیت ها دچار اضطراب و سردرگمی نمی شوند، بلکه هر بار که در موقعیت تصمیم گیری قرار می گیرند، سعی می کنند تجربیات گذشته شان را به کمک گرفته و نقاط ضعف خود را بهبود بخشند.
عمده ترین علت موفقیت این افراد آن است که هنگام مواجهه با مشکل یا چالشی که باید برای آن تصمیم گیری کنند، از روشی منظم و مرحله به مرحله استفاده کرده و فنون مهارت تصمیم گیری را به خوبی بکار می بندند.
برای تصمیم گیری درست به طور خلاصه لازم است مهارت های زیر را به طور پشت سر هم انجام دهید:
- مشخص کنید که با چه مشکل یا موقعیتی برای تصمیم گیری روبرو هستید؛
- اهدافی که می خواهید به انها برسید را تعیین کنید؛
- معیارهای محقق شدن این اهداف را مشخص کنید، به عبارت دیگر تعیین کنید چه زمانی و بر چه اساسی رضایت شما از محقق شدن اهدافتان تأمین خواهد شد؟
- بررسی کنید که به چه منابعی برای دستیابی به اهداف تان نیاز دارید؛
- گزینه های موجود برای رسیدن به اهداف تان را لیست کنید؛
- با توجه به پیامدهای مثبت و منفی احتمالی هر گزینه، بهترین گزینه برای عمل را انتخاب کنید؛
- برای به عمل در اوردن گزینه انتخابی تان طرح ریزی کرده و اعمال تان را سازماندهی کنید؛
- بررسی کنید که آیا با توجه به منابع حمایت کننده و همچنین موانع موجود برای عملی ساختن تصمیم تان، نیاز به تجدید نظر در انتخاب تان دارید یا خیر؛
- طرح خود را اجرا نمایید؛
- بررسی کنید که آیا معیارهای شما برای رسیدن به اهداف تان محقق شده است و یا اینکه آیا مشکل برطرف شده و رضایت شما تأمین گردیده، یا نیاز به تصمیم گیری مجدد دارید.
